Bedelli askerlik yapan ve bu nedenle işinden ayrılmak zorunda kalan işçiler için sevindirici bir haber geldi. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi, bedelli askerlik nedeniyle işten ayrılan bir işçinin kıdem tazminatı talebini reddeden yerel mahkeme kararını bozarak emsal bir karara imza attı. Karar, bedelli askerliğin de muvazzaf askerlik kapsamında değerlendirilmesi gerektiği yönünde.
Bedelli Askerlik ve Kıdem Tazminatı Tartışması
Gökhan A. isimli bir vatandaş, 2014-2019 yılları arasında bir giyim mağazasında çalıştıktan sonra bedelli askerlik yapmak için işinden ayrıldı. İşveren, iş kaybı olmayacağını ve 21 gün ücretsiz izinli sayılabileceğini belirterek kıdem tazminatı talebini reddetti. Bunun üzerine Gökhan A., avukatı aracılığıyla mahkemeye başvurdu. Yerel mahkeme, işçinin tazminat talebini reddetmişti.
Mahkemenin gerekçesi, bedelli askerlikte çalışanın işini kaybetmemesinin amaçlandığı ve 21 gün izinli sayılabileceği yönündeydi. Ancak İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi, bu kararı bozarak emsal niteliğinde bir karara imza attı.
Üst Mahkemeden Emsal Karar
Üst mahkeme kararında, işçinin muvazzaf askerlik hizmetini yapmak için işinden ayrılmak zorunda olduğu ve İş Kanunu'nda muvazzaf askerlik hizmeti dolayısıyla iş sözleşmesini fesheden işçinin kıdem tazminatına hak kazanacağının düzenlendiği hatırlatıldı. Bedelli askerlikle ilgili düzenlemede işçinin ücretsiz izinli sayılacağının belirtilmesine rağmen, Daire, İş Kanunu'ndaki ilgili hükmün bedelli askerlik durumunda da geçerli olduğuna hükmetti. Kararda şu ifadelere yer verildi:
Bu durumda işçi, belirtilen bu hükümden yararlanarak bedelli için dahi olsa iş sözleşmesini feshettiğinde kıdem tazminatı talep hakkına sahiptir.
Üst mahkeme, davacı işçinin kıdem tazminatının ödenmesi gerektiğine hükmederek yerel mahkemenin kararını bozdu ve dosyanın yeniden görülmesi için mahkemeye iade etti.
Avukat Albayrak'tan Açıklama
Avukat Cemil Albayrak, kıdem tazminatına hak kazanabilmek için iş akdinin askerlik gibi kanunda sayılan hallerden biriyle sona ermesi gerektiğini belirtti. Albayrak, "1475 sayılı yasada kıdem tazminatına hak kazanma nedenlerinden biri de muvazzaf askerlik halidir. 1111 sayılı yasada ise muvazzaf askerliğin bedenen ya da döviz/TL ödeyerek ya da kamu hizmetinde çalışılarak yerine getirilebileceği düzenlenmiştir. Bedelli askerliğin de muvazzaf askerlik kapsamında değerlendirilmesi sebebiyle davacının kıdem tazminatına hak kazandığı kanaatine varılmıştır" dedi.
Bu emsal karar, bedelli askerliğe giden ve işinden istifa eden işçiler için önemli bir kazanım anlamına geliyor. Artık bedelli askerlik nedeniyle işten ayrılan işçiler, kıdem tazminatı talep edebilecekler.
Kararın Sonuçları ve Etkileri
Bu emsal karar, bedelli askerlik yapan ve işinden ayrılmak zorunda kalan birçok işçi için umut ışığı oldu. Karar, işverenlerin bu konudaki tutumlarını değiştirebilir ve işçilerin haklarını aramalarına olanak sağlayabilir. Bundan sonraki süreçte, benzer davalarda bu emsal kararın referans alınması bekleniyor. Bu karar, işçi hakları konusunda önemli bir adım olarak değerlendiriliyor ve bedelli askerlik düzenlemesinin iş hukuku açısından yeniden değerlendirilmesine yol açabilir.
