Hatay Akademik Meslek Odaları Koordinasyon Kurulu (HAMOK),6 Şubat depremlerinin ardından Hatay'daki yerinde dönüşüm sürecine ilişkin önemli bir değerlendirme yaparak kritik uyarılarda bulundu. HAMOK, başvuruların süresiz uzatılması ve hibe desteklerinin artırılması gerektiğini vurguladı.

Hatay'da Dönüşüm Süreci Alarm Veriyor!

Türkiye'nin yaşadığı en büyük felaketlerden biri olan depremde, 14 milyon vatandaş etkilendi ve resmi verilere göre 53 binden fazla kişi hayatını kaybetti. Hatay'da ise sağlam, sağlıklı ve güvenli kentleşme ile yapılaşmanın sağlanması, tarihi ve kültürel mirasın korunarak gelecek nesillere aktarılması hedefleniyor. Ancak, yıkımın büyüklüğü nedeniyle barınma sorununun çözümüne yönelik başlatılan dönüşüm ve yeniden yapılaşma süreçlerinde aksaklıklar yaşanıyor.

Deprem sonrası yasal düzenlemelerle riskli alanlar, kamulaştırma, yeniden yapılaşma ve imar süreçlerinde adımlar atılırken, orta ve ağır hasarlı yapıların yerinde yeniden yapılmasına ilişkin hibe ve kredi destekleri düzenlendi. Fakat HAMOK'a göre Hatay'da şu sorunlar devam ediyor:

• Hasar tespitlerine yönelik itiraz ve hukuki süreçler devam ediyor, ağır hasarlı yapıların yıkımları sürüyor.
• Orta ve az hasarlı yapılarda güçlendirme çalışmaları tamamlanamadı.
• Planlama, altyapı ve kadastro sorunları çözülemedi.
• Kalıcı konut yapımları ihtiyacın üzerinde seyrediyor.
• Vatandaşlar hak sahipliği, yapım süreçleri ve mali destekler konusunda yeterince bilgilendirilmiyor, sağlanan hibe ve kredi miktarları yetersiz kalıyor.
• Yerel yönetimlerin ve ilgili kurumların kaynak yetersizliği süreci olumsuz etkiliyor ve kurumlar arası yetki karmaşası uygulamalarda aksamalara yol açıyor.

HAMOK'tan Yetkililere Çağrı: Süre Uzatılsın, Destek Artırılsın!

HAMOK, yerinde dönüşüm projelerinin henüz tamamlanamadığını belirterek, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlükleri tarafından yerinde dönüşüm başvurularının son tarihinin 30 Haziran 2025 olarak duyurulmasına rağmen, başvuru sürelerinin süresiz olarak uzatılması gerektiğinin altını çizdi.

HAMOK'un talepleri şu şekilde sıralanıyor:

• Sağlam, sağlıklı ve güvenli yapılaşmanın sağlanması
• Depremzedelerin yerinde barınma imkânlarının artırılması
• Kentsel yenileme ve dönüşümün kamu yararını gözeten, bilimsel şehircilik ilkeleri doğrultusunda yürütülmesi
• Doğal kaynaklar, enerji kullanımı ve tarihi, kültürel mirasın korunması gibi unsurların bütüncül şekilde planlanması
• Tüm paydaşların (kentliler, üniversiteler, sivil toplum, meslek kuruluşları) süreçlere etkin katılımının sağlanması

Hatay İçin Umut Var Mı?

Koordinasyon Kurulu, kurumlar arasındaki iş birliğinin artırılmasının ve daha etkin koordinasyonun sağlanmasının, sağlıklı kentleşme ve yapılaşma için zorunlu olduğunu vurgulayarak, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın yerinde dönüşüm başvuru sürelerini süresiz olarak uzatması ve hibe desteklerini artırması talebini yineledi. Aksi takdirde, Hatay'ın yeniden ayağa kalkması ve depremzedelerin mağduriyetinin giderilmesi zorlaşabilir.