Hatay'ın Samandağ ilçesinde faaliyet gösteren bir beton santraliyle ilgili önemli bir gelişme yaşandı. Gürkal İnşaat'a ait hazır beton santrali hakkında verilen "ÇED Gerekli Değildir" kararı ve santralin yıkımına dair belediye kararları, yargıdan döndü. Bu durum, bölgedeki çevre hassasiyeti ve hukuki süreçlerin önemini bir kez daha gözler önüne serdi.

ÇED Raporu İptali Ne Anlama Geliyor?

Hatay 4. İdare Mahkemesi, 2025/811 sayılı kararıyla, Hatay Valiliği'nin verdiği "Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) gerekli değildir" raporunu hukuksuz ve geçersiz bularak iptal etti. Bu karar, santralin çevreye olan potansiyel etkilerinin yeterince değerlendirilmediği anlamına geliyor. ÇED raporunun iptali, santralin faaliyetlerinin durdurulması veya yeniden değerlendirilmesi sürecini başlatabilir.

Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED),bir projenin çevreye olası etkilerini önceden belirlemek ve bu etkileri en aza indirecek önlemleri almak amacıyla yapılan bir süreçtir. ÇED raporu, projenin çevresel etkilerini ayrıntılı olarak analiz eder ve alınması gereken önlemleri belirler. Bu rapor, projenin hayata geçirilip geçirilmemesi konusunda önemli bir rol oynar.

ÇED sürecinin önemi şu şekilde sıralanabilir:

• Çevrenin korunmasına yardımcı olur.
• Sürdürülebilir kalkınmayı destekler.
• Halkın katılımını sağlar.
• Proje maliyetlerini düşürebilir.
• Yasal gereklilikleri yerine getirir.

Yıkım Kararı da İptal Edildi

Aynı zamanda Hatay 6. İdare Mahkemesi de, Samandağ Belediyesi'nin santralin yıkımına ilişkin aldığı kararı, usul eksiklikleri nedeniyle iptal etti. Bu karar, yıkım sürecinin hukuki zeminde yeniden değerlendirilmesi gerektiğini gösteriyor. Yıkım kararının iptali, santralin faaliyetlerine devam etmesi anlamına gelmeyebilir; ancak sürecin daha dikkatli ve hukuka uygun bir şekilde yürütülmesi gerektiği vurgulanıyor.

Bu gelişmelerin ardından, santralin geleceği belirsizliğini koruyor. Hem ÇED raporunun iptali hem de yıkım kararının iptali, sürecin yeniden değerlendirilmesini zorunlu kılıyor. Bölgedeki çevre örgütleri ve vatandaşlar, santralin çevreye olan etkileri konusunda endişelerini dile getiriyor ve sürecin şeffaf bir şekilde yürütülmesini talep ediyor.

Beton santralleri, inşaat sektörünün vazgeçilmez bir parçasıdır. Ancak, çevreye olan potansiyel etkileri nedeniyle dikkatli bir şekilde yönetilmeleri gerekir. Beton santrallerinin çevreye olan başlıca etkileri şunlardır:

• Hava kirliliği (toz, partikül madde)
• Su kirliliği (atık su, kimyasallar)
• Gürültü kirliliği
• Toprak kirliliği
• Görsel kirlilik

Bu etkileri en aza indirmek için beton santrallerinde çeşitli önlemler alınması gerekmektedir. Bu önlemler arasında toz kontrol sistemleri, atık su arıtma tesisleri, gürültü bariyerleri ve düzenli denetimler yer almaktadır. Ayrıca, beton santrallerinin yer seçimi de çevreye olan etkilerini azaltmak için önemlidir. Santrallerin yerleşim yerlerinden uzak, uygun sanayi bölgelerinde kurulması gerekmektedir.

Hatay'daki bu olay, çevre ve hukuk arasındaki dengeyi bir kez daha gündeme getiriyor. Çevreye duyarlı bir yaklaşım ve hukuki süreçlerin doğru işletilmesi, sürdürülebilir bir gelecek için hayati önem taşıyor. Bu süreçte, tüm paydaşların (devlet, yerel yönetimler, şirketler, sivil toplum kuruluşları ve vatandaşlar) işbirliği yapması ve şeffaf bir iletişim ortamı sağlanması gerekmektedir.