Türkiye, deprem kuşağında yer alması nedeniyle sık sık doğal afetlerle karşı karşıya kalmaktadır. 1999 Marmara Depremi'nin ardından uygulamaya konulan deprem vergileri, bu tür felaketlerin yaralarını sarmak ve gelecekteki olası depremlere karşı hazırlık yapmak amacıyla toplanmaya başlandı. Ancak, aradan geçen yıllar içinde toplanan milyarlarca liralık verginin nereye harcandığı konusu, özellikle olası İstanbul depremi beklentisiyle birlikte yeniden gündeme geldi.

Deprem Vergisi Nedir ve Ne Amaçla Toplandı?

Deprem vergisi, resmi adıyla Özel İletişim Vergisi (ÖİV), 1999 Marmara Depremi'nin ardından ekonomik kayıpları telafi etmek ve depremle ilgili harcamaları finanse etmek amacıyla getirildi. Başlangıçta geçici bir uygulama olarak düşünülse de, daha sonra kalıcı hale getirildi ve farklı oranlarda uygulanmaya devam etti. Toplanan bu vergilerin, deprem zararlarının giderilmesi, deprem araştırmaları yapılması, afetlere hazırlık çalışmalarının desteklenmesi ve kentsel dönüşüm projelerine kaynak sağlanması gibi amaçlarla kullanılması hedefleniyordu.

Milyarlarca Lira Toplandı, Peki Nereye Harcandı?

Yıllar içinde toplanan deprem vergisi miktarı milyarlarca lirayı buldu. Ancak, bu devasa kaynağın şeffaf bir şekilde nerelere harcandığına dair kamuoyunda yeterli bilgi bulunmamaktadır. Özellikle beklenen büyük İstanbul depremi öncesinde, bu vergilerin olası bir felakete karşı hazırlık çalışmalarına ne kadar katkı sağladığı sorusu sıkça sorulmaktadır. Deprem uzmanları ve sivil toplum kuruluşları, toplanan vergilerin daha etkin ve planlı bir şekilde kullanılması gerektiğini vurgulamaktadır.

Olası İstanbul Depremi ve Hazırlıklar

İstanbul, Türkiye'nin en büyük metropolü olmasının yanı sıra, deprem riski en yüksek şehirlerinden biridir. Uzmanlar, İstanbul'da yakın gelecekte büyük bir deprem yaşanmasının kaçınılmaz olduğunu belirtmektedir. Bu nedenle, şehrin depreme karşı dayanıklılığının artırılması, binaların güçlendirilmesi, acil durum planlarının hazırlanması ve halkın bilinçlendirilmesi gibi konularda acil adımlar atılması gerekmektedir. Toplanan deprem vergilerinin, bu tür hazırlık çalışmalarına önemli bir kaynak sağlaması beklenirken, harcamaların şeffaflığı ve etkinliği büyük önem taşımaktadır.

Deprem vergilerinin akıbeti, Türkiye'nin depremle mücadele stratejisinin önemli bir parçasıdır. Toplanan bu vergilerin şeffaf bir şekilde nerelere harcandığının kamuoyuyla paylaşılması, hem hesap verebilirliği artıracak hem de deprem hazırlıklarına olan güveni güçlendirecektir. Aksi takdirde, olası bir felakette yaşanacak kayıpların sorumluluğu, sadece doğal koşullara değil, aynı zamanda ihmal ve şeffaflık eksikliğine de yüklenecektir.